De manier waarop deze vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Vietnam tot stand is gekomen, is vergelijkbaar met de EPO EU-Japan. Importeurs en exporteurs worden vooral getroffen door de (gefaseerde) verlaging of afschaffing van invoerrechten en -verplichtingen voor bepaalde producten.
Vanaf 1 augustus zullen de invoerrechten in zowel de Unie als Vietnam voor een groot aantal producten 0% bedragen. Andere producten zullen over meerdere jaren geleidelijk worden afgeschaft. Hoeveel jaar dat is en hoe de uitfasering eruit ziet, verschilt per product. Er zijn echter een beperkt aantal varianten die kunnen worden toegepast, variërend van 'A' waarbij de rechten 0% zijn tot 'B15' waarbij de uitfasering over een periode van 16 jaar is gespreid.
Wat is belangrijk om te weten als je naar Vietnam exporteert?
Om deze preferentiële oorsprong bij invoer in Vietnam van goederen van oorsprong uit de Europese Unie (EU) aan te tonen, moet de importeur in Vietnam een certificaat van oorsprong gebruiken. Dit is de zogenaamde 'REX-verklaring' die wordt afgegeven door de exporteur in de Unie. Exporteurs moeten zich dus bij de douane registreren als 'Registered Exporter' (REX), mocht dit nog niet het geval zijn. Het toegekende nummer wordt gebruikt in het certificaat van oorsprong. Dit moet worden vermeld op een document (of handelsdocument) dat de zending vergezelt. Vaak is dit de factuur van de zending.
Wat als je importeert uit Vietnam?
Het bewijs van Vietnamese oorsprong is ook vereist voor de invoer in de Gemeenschap van goederen van oorsprong uit Vietnam die daarom in aanmerking komen voor een preferentiële tariefbehandeling. Hiertoe dient een certificaat van oorsprong EUR.1 te worden overgelegd. Voor zendingen met een waarde tot 6.000 EUR van goederen van oorsprong is een door de exporteur ondertekende oorsprongsverklaring ook voldoende.
Overgangsbepalingen van SAP naar vrijhandelsovereenkomst EU/Vietnam
De EU had Vietnam al handelspreferenties toegekend in het kader van het SAP (stelsel van algemene preferenties). Deze lopen af op 1 januari 2023. Gedurende de periode dat zowel het SAP als de vrijhandelsovereenkomst EU-Vietnam van kracht zijn, bent u als exporteur of importeur vrij om te beslissen van welke regeling u gebruik maakt.
Claim je als importeur in de EU een preferentie op basis van de vrijhandelsovereenkomst EU-Vietnam en is dat tarief minder voordelig dan het tarief onder het SAP? In dat geval is het tarief onder de APS nog steeds van toepassing. Dit betreft het APS-tarief zoals dat geldt op 31 juli 2020. Aanpassingen van het APS-tarief na deze datum worden niet toegepast. Aan alle voorwaarden voor het preferentiële tarief moet dan wel zijn voldaan. Het preferentiële douanerecht in het kader van de vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Vietnam zal dus nooit hoger zijn dan het preferentiële douanerecht in het kader van het SAP. Deze regel is automatisch van toepassing gedurende de eerste 7 jaar na de inwerkingtreding van het vrijhandelsakkoord tussen de EU en Vietnam.
Wanneer producten uit Vietnam worden geëxporteerd in het kader van het SAP, worden de oorsprongsregels van het SAP toegepast. Dit geldt ook voor bewijzen van oorsprong. Zo is voor export vanuit Vietnam onder het SAP een certificaat van oorsprong onder het REX-systeem vereist. In de EU kun je als importeur geen aanspraak maken op een tariefpreferentie in het kader van het SAP door een bewijs van oorsprong te gebruiken dat onder de vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Vietnam valt. Omgekeerd geldt hetzelfde.
Uitzonderingen en eigenaardigheden; die zijn er genoeg. Het is vooral belangrijk om te weten dat ze kunnen bestaan. Onderzoek per product dat je wilt importeren/exporteren goed in welke categorie dit valt en wat de kortingen en voorwaarden zijn.